به گزارش پایگاه اطلاع رسانی منطقه ویژه پارس- اوائل سال جاری، مهدی داوودی، رئیس مطالعات مهندسی و اقتصادی طرح های فرآیندی مجتمع گاز پارس جنوبی، با اشاره به تقاضای جهانی انرژی به سمت گاز طبیعی به عنوان سوخت گفت که با تولید 6/5 میلیون بشکه گاز و میعانات گازی در آینده نزدیک، کشورمان را نباید کشوری نفت محور تلقی کرد، زیرا می توان گفت ایران کشوری گاز محور است. اخیرا نیز حسن منتظر تربتی، معاون وزیر نفت در امور گاز، با اشاره به منابع و ذخایر سرشار گازی کشور گفت قطعا گاز ایران در آینده جایگاه خود را در بازارهای جهانی پیدا خواهد کرد.
با این که مخازن گازی ایران در حال توسعه است، نرسی قربان، تحلیلگر انرژی، می گوید با وجود اینکه ایران پتانسیل خوبی برای صادرات گاز دارد، اما این کار مستلزم احداث خطوط انتقال و یا مایع کردن گاز برای حمل با کشتی است، و همه این تلاش ها نیاز به چندین سال مذاکره و سرمایه گذاری دارد. کارشناسان بر این باورند که هر چقدر بیشتر خودمان را در تجارت جهانی گاز درگیر کنیم، از نظر توان سیاسی و اقتصادی به نفع کشور خواهد بود ولی متاسفانه سیاست های مناسبی و روشنی در این زمینه اتخاذ نشده.
مطالعه و بررسی اخیر مرکز پژوهشهای مجلس در باره پروژه کریدور جنوبی گاز اروپا که در فروردین ماه سال جاری منتشر شد حاکی از چگونگی انتقال گاز از جمهوری آذربایجان به اروپا از طریق ترکیه، گرجستان و آلبانی است. این در حالی است که در اواسط دهه 80 قرار بود گاز مورد نیاز اروپا به وسیله ایران و از طریق ترکیه تامین شود، اما به دلیل اعمال تحریم ها،کشورمان نا امیدانه از این پروژه کنار گذاشته شد و همزمان طرح توسعه یک میدان نفتی در آذربایجان آغاز شد.
علاوه بر ذخایر میادین جنوبی، استخراج و بهره برداری از منابع نفت و گاز دریای خزر نیازمند تکنولوژی پیشرفته ای است که در اختیار شرکت های نفتی بین المللی است و متاسفانه کشورمان به دلیل عدم مشارکت و توسعه روابط با شرکت های بین المللی انرژی و همچنین عدم توجه کافی به اکتشاف و استخراج منابع نفت و گاز موجود در دریای خزر، فرصت استفاده از بازارهای اروپا جهت صادرات پایدار منابع انرژی دریای خزر را نیز از دست داده است. این پروژه برای جمهوری آذربایجان هم اهمیت راهبردی دارد و این کشور توانسته با جلب مشارکت بین المللی و توسعه روابط استراتژیک با کشورهای منطقه رابطه تنگاتنگی با همسایگان خود و اتحادیه اروپا برقرار کند. مرکز پژوهش های مجلس با یادآوری این نکته خاطرنشان میکند ضروری است ما نیز با توجه جدی و منطقی و با برنامه ریزی صحیح و درک درست از شرایط منطقه و آینده بازار انرژی بتوانیم در کنار مشارکت بین المللی به توسعه روابط با محوریت انرژی بپردازیم.
تحریم ها علیه کشور ما هم توسعه میادین گازی و هم صادرات را با مشکل روبرو میکند. مقام های پاکستانی می گویند تحریم های آمریکا مانع از پیگیری پروژه خط لوله ایران - پاکستان شده. صادرات گاز به پاکستان با عنوان خط لوله صلح سال هاست که مورد گفتگو است، اما هنوز به مرحله اجرا درنیامده و بصورت پروژه ای ناتمام باقی مانده. پیشتر هم دستیار نخست وزیر پاکستان به دنبال مذاکره با مقامات ایرانی و با اشاره به پیچیدگی موضوع گفته بود اگر چه توافقنامه احداث این خط لوله 10 سال پیش به امضا رسیده، اما به دلیل اعمال تحریم ها متاسفانه هنوز به اتمام نرسیده است. در این زمینه، حسن منتظر تربتی با اشاره به اینکه هنوز این موضوع رسما از سوی پاکستان مطرح نشده است، می گوید ما برای صادرات گاز به پاکستان آماده ایم، اما دولت پاکستان و بخش خصوصی آن کشور باید تصمیم بگیرند که آیا می خواهند گاز از ایران دریافت کنند یا خیر؟
در حالی که استفاده از گاز طبیعی و ال ان جی در دنیا روبه فزونی است و کشورهای چندی در حال افزایش سرمایه گذاری های هنگفتی در این زمینه می باشند، ایران کمتر از 1.5 درصد از بازار جهانی گاز را در اختیار دارد و با داشتن 18 درصد از منابع گازی دنیا در حال حاضر عملا قادر به تولید ال ان جی نیست. پروژه هائی که کشورمان برای توسعه در این زمینه در نظر داشت یا به دلیل وجود تحریم ها نیمه تمام ماند، و یا به دلیل نیاز به سرمایه هنگفت، از سرمایه گذاری خارجی محروم ماند. از طرف دیگر، اقداماتی که باید در زمینه توسعه منابع گازی در کشور انجام میشد نیز انجام نشد و باعث گردید تا کشورهای همسایه در این زمینه گوی سبقت را از ما بربایند.
درست است که ما منابع و ذخایر گازی سرشاری در کشور داریم و از موقعیت جغرافیائی مطلوبی برخورداریم، اما نباید فراموش کنیم که غفلت در برنامه ریزی صحیح و حساب شده، و عدم مشارکت با کشورهای دنیا چه برای جلب سرمایه، و چه برای انتقال دانش و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته، ما را در مقطع کنونی قرار داده است. بنابراین با توجه به تمایل بیشتر کشورها، به ویژه کشورهای اروپائی، به استفاده از گاز طبیعی باید با تنش زدایی و پیگیری دیپلماسی تجاری، از فرصت های پیش رو استفاده کنیم تا به باور مرکز پژوهش های مجلس بتوانیم به جایگاهی که در حوزه انرژی شایسته کشورمان است دست یابیم.
منبع: سایت تاجران