دولت یازدهم برنامههای ویژهای برای جذب سرمایههای داخلی و خارجی اجرا کرده است، کاهش سود بانکها، ارائه تسهیلات به شرکتهای داخلی و ارائه فرصتهای سرمایهگذاری در بخشهای مختلف صنعت از جمله راهکارهای دولت برای جذب سرمایههای خرد و کلان سرگردان در داخل و خارج کشور بوده است.
مناطق ویژه یکی از مکانهایی است که میتواند به جذب سرمایه کمک شایانی کند. منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس یکی از این مناطق است که علاوهبر امتیازات خاص مناطق ویژه، به دلیل تازهتاسیس بودن، فرصتهای خوبی را برای سرمایهگذاران فراهم آورده است. صنایع پایین دستی این منطقه میتواند با حجم سرمایه اندک ظرفیت اشتغال زیادی ایجاد کند. با کارهای مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته میتوان امیدوار بود جذب سرمایههای بخش خصوصی در این منطقه امکانپذیر شود.
مهدی یوسفی، مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، در گفتوگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی شرکت ملی نفت ایران، از راهبرد وزارت نفت در راهاندازی هرچه سریعتر صنایع بالادستی از یک سو و از سوی دیگر جذب سرمایهگذاران به سمت صنایع تکمیلی منطقه با هدف ایجاد اشتغال، درآمدزایی و خلق ارزشافزوده گفت.
به گفته وی، بخش جذب سرمایه طی ۱۴ سال گذشته حدود ۳۳۰ قرارداد داشته است. این قراردادها به صورت واگذاری قطعی، اجاره به شرط تملیک و همچنین اجاره بوده است. در این باره انتظار میرود مناطق سهگانه پارس(پارس یک، دو و سه) در دوران پساتحریم تبدیل به مقصد اصلی رفت و آمد سرمایهداران شود و در زمینه صنایع با تکنولوژی شرکتهای خارجی شاهد تحولات بنیادین بهویژه صنایع پایین دستی در منطقه باشیم.
یوسفی با اشاره به اینکه سرمایهگذاریها در دو بخش داخلی وخارجی صورت میگیرد، گفت: «البته هدف ذاتی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، سرمایهگذاری خارجی با هدف انتقال تکنولوژی و دانش نوین در منطقه است تا نتایج آن سرریز در مدیریت اشتغال و سرمایه شود.»
همه فرصتهای سرمایهگذاری منطقه ویژه پارس
زمینههای دیگری نیز برای سرمایهگذاری در این منطقه وجود دارد. بهطور مثال منطقه پارس یک در حوزه صنایع پایین دستی و تکمیلی و صنایع مختلف و نیمهسنگین، بخشهای خدماتی مثل هتلها، انبارها، بخش مسکن و صنعت فعال است. این صنایع پشتیبانیکننده، درواقع حلقه اولیه تولید از صنایع بالادستی است.
یوسفی در بخش دیگری از گفتوگوی خود با اشاره به اینکه سیاست اولیه شرکت ملی نفت ایران راهاندازی هرچه سریعتر صنایع بالا دستی بوده است، بیان کرد: «به وسیله این سیاست سهم ایران از مخزن گازی پارسجنوبی که مشترک با قطر است، برداشت شده و از منابع ملی صیانت میشود، بنابراین ۲۴ فاز گازی اسمی در این منطقه تعریف شده که ۱۳ فاز آن به بهرهبرداری رسیده و مابقی تا پایان سال ۱۳۹۶ به بهرهبرداری نهایی خواهد رسید و صنایع بالادستی تکمیل میشود.»
راهبرد سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در حال حاضر و آینده، افزایش فعالیت در بخش صنایع تکمیلی و متوسط، با هدف ایجاد اشتغال، درآمدزایی و خلق ارزشافزوده و در جهت جذب سرمایهگذار بیشتر است. در واقع به دلیل آنکه صنایع پاییندستی میتوانند با حجم سرمایه اندک ظرفیت اشتغال زیادی ایجاد کنند، مدیریت منطقه در تلاش است سرمایهها را در این حوزه جذب کند.
شرایط سرمایهگذاری درمنطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس
مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس با بیان اینکه هر سرمایهگذار باید حائز شرایط فنی، مالی و تجربی باشد تا پذیرش شود، تصریح کرد: «در ابتدا بررسی میشود که سرمایهگذار ۲۵ درصد مبلغ کل سرمایهگذاری ثابت را بهعنوان آورده داشته باشد، همچنین میزان کار و دارایی فیزیکی و ماشینآلات و امکان تامین مالی از طریق شبکه بانکی و شرکا مورد بررسی قرار میگیرد تا اصلیترین مورد که تامین منابع مالی است، برای سازمان مسجل شود. ما سعی کردهایم با توجه به ضرورت موضوع و همچنین تکریم سرمایهگذاران، واگذاری اراضی به سرعت و با حداقل بوروکراسی انجام شود و در حال حاضر طی حداکثر یک ماه زمینها واگذار میشود. در گذشته برخی سرمایهگذاران به دلیل رکود اقتصادی و کمبود نقدینگی نتوانستهاند ادامه کار دهند. در این راستا تسهیلاتی اتخاذ شده که سرمایهگذارها بتوانند کارشان را شروع کنند و اگر در پرداخت اقساط مشکلی داشتند، با تغییراتی در شرایط قرارداد، در الحاقیه این مشکلات سرمایه گذاران به حداقل برسد.»
از طرف دیگر مدیریت سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس با نهادهای مختلف سرمایهگذاری مانند صندوق ضمانت صادرات و کارگزاریهای مختلف ارتباط برقرار کرده تا این نهادها بتوانند با حضور در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس از طرحهای سرمایهگذاری در حوزه عملکرد خودشان پشتیبانی کنند.
تبلور اقتصاد مقاومتی در مناطق ویژه
یوسفی به اهمیت سیاستهای اقتصاد مقاومتی در منطقه اشاره کرد و گفت: «همچنین در راستای حرکت به سمت اقتصاد مقاومتی، با انجمن ستصا (سازندگان تجهیزات صنعتی ایران) که شامل بیش از ۳۰۰ شرکت بزرگ صنعتی است، ارتباط برقرار کردهایم و تلاش داریم با محصولات تولیدی این شرکتها و متقاضیان قطعات نیز ارتباط برقرار شود و از این طریق به تولید ملی کمک و زمینه سرمایهگذاری این شرکتها در منطقه را فراهم کنیم.»
این سازمان همچنین از اواخر پارسال طرح مجتمع پالایشگاهی بزرگ سیراف در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس شامل ۸ پالایشگاه معیانات گازی را با ظرفیت هر کدام ۶۰ هزار بشکه در سال کلید زد. جانمایی این صنایع در منطقه پارس دو با هماهنگی وزارت نفت و دستور وزیر نفت انجام و قرارداد سرمایهگذاری این شرکتها نیز منعقد شده است.
به گفته مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس طرحهای سرمایهگذاری بسیاری مانند سرمایهگذاری شرکت پترو پالایش کنگان برای تولید اتان پروپان، سی ۵ و سی ۴، طرح سرمایهگذاری پترو فرهنگ برای تولید امتیاو و پایین دستی اتیلن و پروپیلن و طرحهای کوچک در حوزه حمل، مانند شرکتهای حملونقل در منطقه شکل گرفته است که این طرحها علیرغم اجرا در مقیاس کوچک، ظرفیت اشتغالزایی زیادی دارند.
منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در کنار امتیازاتی که به لحاظ منطقه ویژه بودن در خود جای داده است، مزیتهای دیگری نیز دارد از جمله آنکه به دلیل وجود پالایشگاههای گازی فراوان با ظرفیت تولید بالا، صنایع بالادستی پتروشیمی، انواع محصولات پتروشیمی را تولید میکنند و همچنین مجتمع بندری پارس که توانایی پهلوگیری کشتیها با ظرفیت ۸۰ تن را دارد، این مزایا میتواند برای سرمایهگذاران جذاب باشد.
مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در پایان به حوزه انبارداری در این منطقه اشاره کرد و گفت: «انبار سرپوشیده و سرباز، سردخانههای صنعتی و انبار نگهداری مواد شیمیایی و... ، فرصتهای سرمایهگذاری هستند که بخش خصوصی میتواند از آن استفاده کند، بنابراین زیرساختها برای سرمایهگذاری بخش خصوصی فراهم است.» حالا با توجه به برنامههای دولت و زیرساختها و فرصتهایی که در این منطقه وجود دارد و همچنین سرمایههای سرگردانی که بهویژه در داخل کشور پراکنده است، در چنین مناطقی باید به جذب سرمایهها امیدوار بود.